สังฆทาน คืออะไร ต้องมีอะไรบ้าง ? อานิสงส์การถวายสังฆทาน

 

การถวาย สังฆทาน  เป็นการถวายทานแก่พระสงฆ์อย่างหนึ่งที่มีความสำคัญอย่างมาก ตามที่พระพุทธเจ้าได้บอกไว้แล้วนั้น การถวายสิ่งของในแต่ละครั้งย่อมเป็นอานิสงส์อย่างมาก และมากกว่าการถวายทานเฉพาะเจาะจง และถึงแม้ว่าพระพุทธเจ้าจะไม่อยู่กับเราแล้ว การถวายเครื่องสังฆทานในยุคปัจจุบันได้มีการเปลี่ยนแปลงเป็นการนำถังใส่จตุปัจจัยสีเหลืองไปถวายแก่พระสงฆ์ในรูปแบบต่างๆ ได้แก่ กุฏิวิหาร หนังสือ ปากกา จาน หรือแม้กระทั่งไม้กวาด ไม่ว่าจะมีการกล่าวคำถวายหรือไม่ก็ตาม แต่สิ่งสำคัญคือการอุทิศให้แก่พระสงฆ์เพื่อประโยชน์ของพระสงฆ์โดยตรง นอกจากนี้ยังสามารถจัดให้เป็นเครื่องสังฆทานได้โดยการทำพิธีต่าง ๆ ที่มีชื่อเรียกอื่น ๆ แต่มีลักษณะคล้ายคลึงกับสังฆทาน เช่น การตักบาตร การถวายผ้ากฐิน หรือการถวายผ้าป่า ซึ่งทั้งหมดนี้สามารถเป็นการทำบุญในรูปแบบนี้ได้ เป็นเพราะเรามีเจตนาและจุดประสงค์ในการทำเพื่อประโยชน์แก่สงฆ์ และสามารถสร้างความเคารพและเสริมสร้างศีลธรรมให้กับผู้ที่ทำพิธีดังกล่าวด้วย

 

ภายใน สังฆทาน ควรมีอะไรบ้าง?

การถวายสิ่งของแก่พระสงฆ์เพื่อประโยชน์ของสงฆ์ ควรเลือกซื้อเครื่องใช้ที่มีประโยชน์มากที่สุดกับพระสงฆ์โดยตรง เพื่อที่พระสงฆ์จะสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง โดยบางคนอาจจะนึกภาพไม่ออกเลย ว่าพระสงฆ์จำเป็นต้องใช้สิ่งของอะไรบ้าง วันนี้จึงมาแนะนำ 10 อันดับ ที่พระสงฆ์ใช้ และมักมีให้เห็นอยู่ในชุด สังฆทาน เช่นกัน

• มีดโกน

ควรเลือกยี่ห้อที่มีคุณภาพ เพื่อให้พระสงฆ์สามารถใช้ในการปลงผมได้สะดวกสบายและปลอดภัยมากที่สุด

• รองเท้า

รองเท้าที่เรานำไปถวาย ควรเลือกซื้อให้เหมาะสมในแต่ละพื้นที่ อาจจะลองสังเกตว่าแต่เดิมพระสงฆ์ในแต่ละวัดใส่รองเท้าแบบไหน

• เครื่องเขียน ปากกา สมุด ดินสอ

เนื่องจากพระสงฆ์จะต้องมีการเรียนรู้และจดกำหนดนัดหมาย เพื่อช่วยจำ บางรูปเป็นเหรัญญิกก็จะต้องดูและค่าใช้จ่าย ยิ่งจะต้องใช้อย่างมาก แต่ไม่ค่อยมีใครถวายเครื่องเขียน ทำให้พระสงฆ์ต้องเดินทางไปซื้อเอง หากเราได้ถวายเครื่องเขียน พระสงฆ์ก็จะได้ใช้อย่างแน่นอน

• ใบมีดโกน

เนื่องจากพระสงฆ์ต้องโกนผมในทุก ๆ วันโกน แต่ใบมีดที่ไม่มีคุณภาพเมื่อพระสงฆ์นำมาใช้แล้วมักจะบาดจนทำให้เลือดออก ด้วยเหตุนี้การถวายมีดโกนให้แก่พระสงฆ์ มักจะนิยมใช้มีดโกนยี่ห้อขนนก หรือไม่ก็ Gillette จุดเด่นของใบมีดโกนตราขนนกนั้น มักจะมีลักษณะคมอย่างเด่นชัด ใช้แล้วจะรู้สึกประทับใจได้ทันที ส่วนใบมีดโกน Gillette มักจะนำมาใช้เพื่อเก็บความเรียบร้อยในการโกนผมแต่ละครั้ง ใช้แล้วดีมีประโยชน์ได้จริง

• ผ้าไตรจีวร

ผ้าไตรจีวรที่พบเห็นในชุด สังฆทาน มักจะไม่มีคุณภาพและขนาดที่เหมาะสม ดังนั้น ผู้ถวายควรเลือกใช้ผ้าไตรจีวรที่มีคุณภาพและเหมาะสมกับสภาพอากาศร้อนชื้น เช่น ผ้าไตรจีวรที่ทำจากผ้ามัสลิน เนื่องจากผ้ามัสลินมีคุณสมบัติที่ช่วยให้ระบายความร้อนและชื้นได้ดี ทำให้ผู้ถวายสังฆทานรู้สึกสบายและไม่ร้อนเหมือนผ้าไตรจีวรที่ทำจากวัสดุอื่นๆ ที่ไม่เหมาะสมกับสภาพอากาศร้อนชื้น

• หนังสือธรรมมะ

เนื่องจากพระสงฆ์มีหน้าที่ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา จึงเป็นที่จำเป็นที่จะต้องมีความรู้ที่แตกต่างกัน ทั้งทางธรรมและรู้ทันข่าวสารบ้านเมือง เพื่อให้ได้สาธิตยกตัวอย่างให้ชาวบ้านเข้าใจได้แจ่มแจ้งเกี่ยวกับการถวายหน้าศักดิ์สิทธิ์นี้ จึงถือเป็นตนที่ไม่หลงธรรมทานให้พระทานได้นำไปตอบอดกระจายส่วนผู้คนได้อีกมาก ทั้งยังเป็นการลงทุนที่ไม่มีความเสี่ยง แถมได้ผลตอบแทนสูงเป็นอย่างยิ่ง เพราะว่าพระสงฆ์มีหน้าที่ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา จึงเป็นสิ่งที่จำเป็นที่จะต้องมีความรู้ที่แตกต่างกัน ทั้งทางธรรมและรู้ทันข่าวสารบ้านเมือง

• ยารักษาโรค

ในส่วนของยารักษาโรคนั้น นับได้ว่าเป็นสิ่งที่หลาย ๆ คนนึกถึงอย่างมากและอยากจะให้มีใน สังฆทาน เพราะตามความเชื่อของคนไทยส่วนใหญ่ การถวายด้วยยารักษาโรค เปรียบเสมือนเพื่อให้ไม่มีโรคภัย อีกทั้งยารักษาโรคยังคงเป็นยาพื้นฐานที่พระสงฆ์สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้มากและจำเป็นจะต้องมีอย่างมากที่สุด ควรเป็นยาประจำบ้านที่คนส่วนใหญ่ต้องเลือกใช้เป็นประจำ ได้แก่ ยาพาราเซตามอล ยาแก้ท้องเสีย หรือไม่พลาสเตอร์ยา เป็นต้น

• เครื่องใช้ไฟฟ้า

เครื่องใช้ไฟฟ้านับได้ว่าเป็นอุปกรณ์ที่สามารถให้แสงสว่างในชีวิตประจำวันของเราได้ และยังคงเป็นอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีความจำเป็นต่อพระสงฆ์ พระสงฆ์สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างมากที่สุด นอกจากนี้ การถวาย สังฆทาน ด้วยเครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์ให้แสงสว่าง คนไทยยังคงมีความเชื่อที่ว่า ถวายสิ่งของเหล่านี้แล้วชีวิตของเราจะมีแสงสว่างนำทางร่วมด้วย

• ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด

อีกหนึ่งสิ่งที่ควรนำไปถวายเป็นร่วม นั่นก็คือ ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด อย่างเช่น น้ำยาล้างจาน น้ำยาล้างห้องน้ำ ไม้กวาด หรือไม่ก็ไม้ถูพื้น ซึ่งอุปกรณ์ต่าง ๆ เหล่านี้มีความจำเป็นและพระสงฆ์สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างมาก

• อาหารแห้ง หรือ อาหารสำเร็จรูป

การถวาย สังฆทาน ในแต่ละครั้ง ควรมีอาหารแห้ง หรือ อาหารสำเร็จรูป ร่วมด้วย ยกตัวอย่างเช่น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ปลาประป๋อง ข้าวสาร  น้ำผลไม้ หรือ น้ำดื่ม เป็นต้น

 

ทำความเข้าใจเกี่ยวกับ อานิสงส์การถวาย สังฆทาน

เชื่อว่ายังคงมีหลายท่านที่ไม่รู้ว่า การถวาย สังฆทาน ในแต่ละครั้ง พร้อมทั้งเป็นการถวายด้วยจิตที่สงบนิ่งและบริสุทธิ์ พร้อมทั้งผู้ถวายมีความศรัทธาอย่างถ่องแท้ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงกล่าวไว้ว่า

“ผลของการถวาย สังฆทาน ในแต่ละครั้ง นับได้ว่าเป็นผลดีและเป็นสิ่งที่ดีงามของผู้ถวายสิ่งของเหล่านี้ให้กับพระสงฆ์โดยตรง เมื่อได้เกิดชาติใดชาติหนึ่งย่อมทำให้ผู้นั้นได้พบเจอแต่สิ่งดี ๆ และก่อให้เกิดผลดีต่อชีวิต ไร้ซึ่งความยากจนหรือแม้กระทั่งความเข็ญใจไม่ว่าท่านจะอยู่ในดินแดนใดก็ตาม อีกทั้งการถวายสังฆทานในแต่ละครั้ง มีผลช่วยให้ผู้ที่ถวายหรือตั้งใจทำบุญมีสุขภาพที่ดีและเต็มไปด้วยความสุขความเจริญเท่านั้น โดยที่ผู้นั้นไม่ต้องเผชิญกับความทุกข์ยากลำบาก และจะสามารถมีสมาธิและพบเจอแต่ความสงบสุขอย่างแท้จริงในชีวิตประจำวันได้ในที่สุด”

โดยปกติแล้วการถวายเครื่องสังฆทานจะเป็นทานที่ก่อให้เกิดผลบุญมหาศาล แต่ถ้าหากถวายได้อย่างถูกต้องก็มักจะได้อานิสงส์แบบทวีคูณประมาณมิได้

• เครื่อง สังฆทาน ที่ดีและมีความเหมาะสม ต้องมีประโยชน์ หรือ เป็นทรัพย์ที่จะทำแล้วบริสุทธิ์
• ผู้ที่ถวายควรมีจิตใจแน่วแน่ มีความบริสุทธิ์ใจ พร้อมทั้งมีความเบิกบานที่จะนึกถึงประโยชน์ในเครื่อง สังฆทาน ที่นับได้ว่ามีความจำเป็นต่อพระสงฆ์ ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาก่อนให้ เวลาให้ หรือแม้กระทั่งหลังให้แล้ว
• ผู้รับ หรือ พระสงฆ์ สามารถถือว่าเป็นบุคคลที่มีความรับผิดชอบอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเป็นพระอริยเจ้า และเป็นพระอริยเจ้าระดับพระอรหันต์ ซึ่งจะมีความสมบูรณ์แบบมากขึ้นเนื่องจากมีอานิสงส์มหาศาลหากพระอรหันต์ได้ออกจากนิโรธสมาบัติใหม่ ความมหาศาลของพระอรหันต์นั้นจะเพิ่มขึ้นอย่างมาก แบบทวีคูณแบบประมาณที่ไม่สามารถวัดได้เลยในทันที

 

จะเห็นได้ว่า การทำบุญถวาย สังฆทาน ในแต่ละครั้ง นับได้ว่าเป็นการทำบุญที่ได้อานิสงส์ใหญ่มาก หากเราถวายหรือทำบุญได้อย่างถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นที่นับได้ว่าสร้างกุศลเพื่อตัวเองหรือแม้กระทั่งเป็นการทำบุญถวายเพื่ออุทิศให้กับญาติพี่น้องที่ล่วงลับไปแล้วก็ตาม เราควรตั้งใจที่จัดหาซื้อของถวายให้ถูกต้องและมีความเหมาะสมตามปัจจัยที่เรามีร่วมด้วย อย่าเลือกซื้อสิ่งของเพื่อนำมาถวายเกินความเหมาะสมจนทำให้เราต้องเดือดร้อนในภายหลัง เพราะถ้าหากเป็นเช่นนั้นการทำบุญย่อมไม่เกิดผลดีต่อตัวเราเอง เน้นให้ทำบุญและถวายตามกำลังที่เรามีเป็นหลัก ย่อมดีที่สุด